چوب طبیعی از دیرباز مورد استفادۀ بشر بوده است. ترموود که این روزها نامش را زیاد میشنوید، همان چوب طبیعی است که ساختار سلولی آن در اثر یک فرایند حرارتی تغییر کرده و بهبود یافته است. این چوب اصلاحشدۀ حرارتی، یک مصالح همهکاره محسوب میشود و شما میتوانید از آن در فضاهای خارجی و داخلی خانه و محل کار استفاده کنید.
در این مطلب قصد داریم طریقۀ نصب ترموود روی دیوار را به صورت گام به گام به شما آموزش دهیم. در کنار آن، از مزیتها، کاربردها و طریقۀ انتخاب چوب ترمو نیز سخن خواهیم گفت.
ترموود چیست؟
پیش از پرداختن به مراحل نصب ترموود روی دیوار بهتر است ببینم ترموود چیست. ترمووود (Thermowood) یا چوب گرمادیده، نوعی چوب است که بهمنظور بهبود پایداری و دوام، به وسیلۀ حرارت پردازش شده است. این فرایند که شامل قرار دادن چوب در کورههای خاص در معرض دمای شدید (حدود ۲۳۰-۱۸۰ درجه سانتیگراد) است، یک فرایند کاملاً طبیعی است که تمام رطوبت چوب را تبخیر میکند.
در طول فرایند شکلگیری ترموود، تمام OH (هیدروکسیل) و H2o (آب) از سلولهای چوب حذف میشود. این عملیات حرارتی باعث میشود که مقاومت و ساختار چوب بدون استفاده از مواد شیمیایی ارتقا پیدا کند. این چوب، یک مصالح ایدهآل برای کاربردهای مختلف ساختوساز در فضای داخلی (دیوارپوش، کفپوش، سونا و جکوزی، مبلمان و…) و فضای باز ساختمانها (نمای ساختمان، کفپوش، آلاچیق، حصار و…) است.
مزیتهای ترموود و نصب ترموود روی دیوار
ترموود پردازششده و بهبودیافته علاوه بر زیبایی گرم و طبیعی، دارای مزیتهای فراوانی است که در ادامه به ۵ مورد از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- دوام بالا و پایداری ابعادی
- مقاومت در برابر پوسیدگی و حملۀ حشرات
- قابلیت بازیافت
- نصب سریع و آسان
- عایق حرارتی عالی
انتخاب ترموود برای فضاهای داخلی و خارجی
پیش از نصب ترموود روی دیوار طبیعتا مرحله انتخاب را خواهیم داشت. انتخاب نوع ترموود، میبایست متناسب با نوع فضا (داخلی، خارجی) و کاربرد آن (دیوارپوش، کفپوش، مبلمان و…) صورت بگیرد. در فرایند انتخاب، مواردی همچون کلاس چوب (Thermo-S و Thermo-D)، نوع پروفیل، ابعاد، ضخامت، نوع چوب، رنگ، بافت، سطح مقطع چوب و… مورد توجه قرار میگیرد.
در ساخت ترموود از هر دو نوع درختان نرمچوب (Soft Wood) و سختچوب (Hard Wood) استفاده میشود. چوبهای نرم مانند کاج اروپایی برای نمای چوبی ساختمان ترموود توصیه میشوند، البته از نوع سختچوب ترموود مانند زبانگنجشک نیز در نمای بیرونی استفاده میشود.
در سالهای اخیر، استفاده از چوب گرمادیدۀ مقاوم و تجدیدپذیر بامبو (Bamboo) برای فضاهای داخلی و خارجی ازجمله پوشش دیوارها و کف رایج شده است. این چوب کاربردهایی مشابه ترموود تولیدشده از چوب درختان دارد و از جهاتی نسبت به آنها دارای مزیتهای بیشتری است.
مراحل نصب ترموود روی دیوار
نحوۀ نصب چوب ترموود روی دیوار، از یک فرایند استاندارد پیروی میکند و برای اجرای دقیق و درست آن، میبایست مراحلی را بهصورت گام به گام طی کنید.
مرحلۀ ۱: زیرسازی
برای افزایش کیفیت اجرا و دوام دیوار ترموود نما یا داخلی، چوبهای ترمو را بهطور مستقیم به دیوار نصب نمیکنند و پیش از آن، محل نصب ترموود روی دیوار را آمادهسازی میکنند.
برای زیرسازی معمولاً از سه مصالح سیمان، الوارهای چوبی و قوطیهای آهنی (شاسیکشی آهنی) استفاده میشود.
روش اول؛ زیرسازی نما با سیمانکاری و الوارهای چوبی
در این روش، ابتدا یک لایۀ سیمانی به ضخامت دستکم ۴ سانتیمتر روی لایۀ سفتکاری نما ایجاد میکنند و منتظر میمانند تا خشک شود. تراز بودن سطح در این روش زیرسازی بسیار اهمیت دارد.
نصب ترموود نما نباید بهطور مستقیم روی این سطح سیمانی انجام شود. به دلیل تفاوتی که در ضریب انبساط و انقباض چوب و سیمان وجود دارد باید از چوب زیرسازی یا چوب اشباع در حد فاصل لایۀ سیمانی و چوبهای ترمو استفاده شود. چوب اشباع در واقع از تماس مستقیم چوب ترمو با زیرسازی سیمانی جلوگیری میکند.
در مرحلۀ بعد، چوب زیرسازی را با پیچ و رولپلاک روی سطح سیمانی نصب میکنند و بدین ترتیب، بستر را برای نصب چوبهای ترمو آماده میکنند. فاصلۀ این الوارها با یکدیگر ۴۰ و حداکثر ۶۰ سانتیمتر است.
این روش زیرسازی نسبت به روش شاسیکشی مقرونبهصرفه تر است و چون ضخامت کمتری دارد، سطح کمتری از نما بیرون میزند.
روش دوم؛ زیرسازی نما بهوسیلۀ آهنکشی و چوب اشباع
در این روش، ابتدا قوطیهای فلزی در سایزهای ۴۰×۲۰، ۴۰×۴۰ یا ۵۰×۵۰ را با فاصلۀ حداکثر ۶۰ سانتیمتری از یکدیگر روی محل اتکای دیوار نما نصب میکنند. در ساختمانهای اسکلت فلزی، دستکهای مورد نیاز را از ستونها و تیرهای فلزی میگیرند و در ساختمانهای اسکلت بتنی از صفحات فلزی که هنگام بتنریزی به همین منظور کار گذاشته شده کمک میگیرند.
در مرحلۀ بعد، چوب زیرسازی روی قوطیهای فلزی نصب میشود. معمولاً برای اتصال چوب اشباع به صفحۀ فلزی از پیچ استفاده میشود و بهترین پیچ توصیهشده، پیچ گالوانیزه یا استیل به طول حداقل ۶ سانتیمتر به همراه رولپلاک است.
نکات مهم برای زیرسازی ترموود
- هرگز نباید ترموود را بهطور مستقیم و بدون زیرسازی، به دیوار (یا کف) بچسبانید.
- در اجرای نماهای ترکیبی با ترموود و مصالح دیگر، برای تراز بودن ترموود با سایر مصالح، مجموع ضخامت زیرسازی و پروفیل ترمو را محاسبه کنید.
- در زمان نصب به نوع پروفیل ترموود دقت کنید. شیوۀ نصب پروفیلهای مختلف متفاوت است و رعایت نکات اجرایی خاصی را میطلبد.
- اگر پروفیل ترموود از نوع SHP باشد باید از طول و عرض لبههای دیوار به اندازۀ ۳-۱ سانتیمتر فاصله بدهید. این فاصله برای پروفیلهای UTS یک سانتیمتر است، هرچند بدون فاصله هم مشکلی پیش نمیآید.
- از نصب مستقیم ترموود روی قوطی آهنی خودداری کنید و حتماَ از چوب اشباعشده بین قوطیها و ترموود نما استفاده کنید. ضخامت چوب زیر کار باید دستکم 4-3 سانتیمتر باشد .
- برای اجرای ترموود روی دیواری از جنس سیمان یا بتن، ضخامت بتن باید دستکم ۵-۴ سانتیمتر باشد. این ضخامت محکم بودن دیوار در زمان پیچ و رولپلاک شدن چوب زیر کار را تضمین میکند.
- پروفیلهای چوبی زیرسازی باید ۶۰-۴۰ سانتیمتر از یکدیگر فاصله داشته باشند.
- پیچهای نصبشده روی چوبهای اشباع، باید حداکثر ۵۰ سانتیمتر از یکدیگر فاصله داشته باشند.
- فاصلۀ پیچهای چوب اشباع از ابتدای الوار تا وسط اولین پیچ باید بین ۶-۴ سانتیمتر باشد.
- چوبهای زیرسازی نیازی به رنگ کردن ندارند.
- شاسی فلزی و چوب زیرسازی میبایست در جهت خلاف قرارگیری ترموود نما نصب شوند؛ یعنی اگر چوبهای ترمو قرار ست عمودی نصب شوند شاسی آهنی و چوب زیرسازی باید بهصورت افقی نصب شوند و بالعکس.
مرحلۀ ۲: مشخص کردن جایگاه چوب روی دیوار
برای نصب بهتر و دقیقتر ترموود روی دیوار بهتر است قبل از نصب و پس از زیرسازی، جایگاه چوب را روی دیوار مشخص و علامتگذاری کنید. برای این کار میتوانید از تراز لیزری استفاده کنید. اگر چوب مکعبی استفاده میکنید، حداکثر فاصلۀ شاخهها میبایست به اندازۀ عرض چوبها باشد. اگر از چوب تخت استفاده میکنید بهتر است برای محافظت بهتر چوب در مقابل انقباض و انبساط، شاخههای ترموود با فاصلۀ ۱ میلیمتر از هم نصب شوند.
مرحلۀ ۳: میخکوبی و نصب ترموود روی دیوار
برای نصب ترموود دیوار میتوانید از روش سنتی میخکوبی با چکش یا روش جدید تفنگ میخزنی استفاده کنید. توجه داشته باشید که میخ باید بهصورت کامل داخل چوب فرو رفته باشد و در ظاهر اثری از آن روی ترموود دیده نشود. همچنین چکش نباید روی چوب فرود بیاید و باعث ایجاد فرورفتگی در آن شود. البته برای اتصال چوبهای ترمو میتوان از پیچ هم استفاده کرد. استفاده از پیچ (گالوانیزه یا استیل) بهجای میخ باعث میشود اتصال محکمتر شود و خطر آسیب دیدن چوب هم کاهش یابد. قبل از پیچ کردن باید محل سوراخها را با متۀ خزینه سوراخ کنید تا از ترک خوردن ترموود جلوگیری شود. بسته به عرض چوب تعداد میخ مورد نیاز تعیین میشود. برای مثال، برای چوبی به پهنای ۱۲۵ میلیمتر ۲ عدد پیچ مورد نیاز است.
استفاده از بستهای اتصال مناسب، فاصلۀ بین اتصالات و تعداد اتصالات در هر تخته، از جمله عواملی است که متناسب با نوع چوب نیاز به بررسی دارند.
نکته:
برای نصب چوب ترمو روی دیوارهای داخلی میتوانید از چسب ۱ ۲ ۳ و میخ بادی استفاده کنید. ابتدا باید پشت شاخههای چوب را مقداری چسباندود کنید و با توجه به علامتگذاری انجامشده چوبها را روی دیوار تنظیم و سپس با اسپری خشککننده چسب را از گوشههای چوب به آن اسپری کنید. البته این روش به اندازۀ روشهای گفتهشده پایداری ندارد.
نکات مهم برای میخکوبی و نصب ترموود روی دیوار
- قبل از شروع نصب ترموود دیوار، دوباره تراز بودن زیرسازی را بررسی کنید تا از صاف بودن سطح زیر کار مطمئن شوید.
- در صورتی که تراکم چوب پایین است، نصب آن میبایست با دقت بیشتری صورت بگیرد.
- تا جای ممکن، روی گرههای چوب ترمو پیچ یا میخ نصب نشود.
- محل پیچ یا میخ باید حداقل ۳۰ میلیمتر از لبۀ کار فاصله داشته باشد.
- در مکانهایی که وزش باد شدید است از اتصال دوبل استفاده میشود. در این حالت دو پیچ در عرض پروفیل نصب میشود که حداقل فاصلۀ آنها از لبه ۱۹ میلیمتر است.
- پیچ باید همسطح چوب نصب شود، از فرورفتگی یا بیرونزدگی پیچ از سطح چوب خودداری کنید.
- معمولاً فاصلۀ پیچها برای اتصال ترموود به لایۀ زیرسازی بین ۵۰-۴۰ سانتیمتر در نما و ۴۰-۳۰ سانتیمتر در کف است.
در چوبهای زبانهدار بهخاطر ضریب انبساط طولی باید بین پروفیلها ۵-۲ میلیمتر فاصله باشد.
سخن آخر
ترموود یک مصالح همهکاره است که میتوانید از آن بهعنوان روکش دیوار و کف در فضاهای خارجی و داخلی خانه و محل کار خود استفاده کنید. استفاده از ترموود دیوار، نمای شما را زیبا، گرم و طبیعی میکند و درعینحال در برابر گرما، سرما، رطوبت و پوسیدگی مقاومت بالایی دارد.
شما از دیوار نمای ترموود چه حسی میگیرید؟