بهداشت، کارایی و صرفهجویی در منابع، از اصول بنیادین طراحی فضاهای عمومی به شمار میروند. در این میان، تجهیزات سرویس بهداشتی نیز نقش مهمی ایفا میکنند. توالت یورینال یکی از این تجهیزات بهداشتی است که شاید نامش را شنیده باشید.
اما یورینال چیست و چه ویژگیها و مزیتهایی دارد؟ در ادامه به بررسی کامل این وسیله و جنبههای مختلف آن خواهیم پرداخت.

یورینال چیست؟
یورینال (Urinal) که به آن توالت ایستاده یا توالت سرپایی هم گفته میشود، نوعی توالت است که عمدتاً برای ادرار کردن آقایان در حالت ایستاده طراحی شده است. این وسیله بهداشتی، مزایای متعددی را در فضاهای عمومی و گاه خصوصی ارائه میدهد.
یورینالها معمولاً به دیوار نصب میشوند و فضای بسیار کمتری نسبت به توالتهای معمولی اشغال میکنند. قرارگیری آنها به گونهای است که استفاده از آنها برای آقایان در حالت ایستاده یا سرپایی راحت و آسان باشد. طراحی کاسهایشکل توالت یورینال، به هدایت جریان ادرار به سمت فاضلاب کمک کرده و از پاشش آن جلوگیری میکند. برخی مدلها نیز دارای محافظ پاشش (Splash Guards) هستند که این ویژگی را تقویت میکند.
تاریخچه یورینال: ریشههای باستانی، کارکرد مدرن
هرچند بهطور رسمی اختراع یورینال را به اوایل قرن نوزدهم میلادی نسبت میدهند، اما شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اشکال اولیه این وسیله حتی در روم باستان نیز مورد استفاده قرار میگرفته است. این تاریخچه طولانی بیانگر کارایی و عملکرد این محصول است که با وجود تغییرات در طراحی، اصول بنیادین خود را حفظ کرده و همچنان کاربردی است.
مزایا و کاربردهای یورینال در فضاهای عمومی و خانگی
استفاده از توالت یورینال، در فضاهای عمومی پرتردد مانند فرودگاهها، ورزشگاهها، آزمایشگاهها و توالتهای عمومی، مزایای چشمگیری دارد که آن را به گزینهای جذاب تبدیل میکند:
- بهداشت بالاتر: در هنگام استفاده از یورینال، بدن فرد با سطح توالت تماس مستقیم ندارد، به همین دلیل، بهداشتیتر است. از طرفی، چون توالتهای یورینال فقط برای ادرار استفاده میشوند، میزان میکروبها و آلودگی آنها کمتر است. مکانیزمهای فلاش خودکار یا بدون لمس (چشمی) نیز انتقال میکروبها را به حداقل میرساند.
- کارایی و سرعت: طراحی توالت ایستاده به گونهای است که میتوان از آن بهسرعت استفاده کرد. این ویژگی بهخصوص در مکانهای شلوغ بسیار حیاتی است، زیرا به کاهش صفهای طولانی و جلوگیری از ازدحام و اتلاف وقت در سرویسهای بهداشتی کمک میکند.
- صرفهجویی در فضا: یکی از بزرگترین مزایای یورینالها، ابعاد کوچکتر آنها نسبت به توالتهای معمولی است. این ویژگی، امکان نصب تعداد بیشتری از آنها را در فضای محدود سرویس بهداشتی عمومی فراهم میکند.
- صرفهجویی در مصرف آب: یورینالها آب بسیار کمتری نسبت به توالتهای معمولی مصرف میکنند. مدلهای بدون آب نیز، انقلابی در صرفهجویی منابع به شمار میروند و به حفظ محیط زیست کمک میکنند.
- نظافت آسان: طراحی ساده و بدون زاویه توالت یورینال، نظافت و نگهداری آنها را آسانتر کرده است. ضمن اینکه سطوح صاف چینی بهداشتی یا استیل ضد زنگ بهراحتی تمیز و ضدعفونی میشوند.
نصب یورینال در خانه نیز مزایای خود را دارد. بسیاری از آقایان، استفاده از یورینال را برای ادرار کردن راحتتر و سریعتر میدانند. برای افراد مسنتر یا کسانی که مشکلات حرکتی دارند، یورینال میتواند گزینهای ایمنتر باشد، زیرا نیاز به نشستن و برخاستن را از بین میبرد و خطر افتادن را کاهش میدهد. همچنین، قابلیت نصب در ارتفاع دلخواه، امکان سفارشیسازی برای راحتی کاربران مختلف را فراهم میکند.

انواع یورینال + مزایا و معایب هر یک
در هنگام خرید یورینال، با گزینههای متنوعی روبهرو خواهید شد که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند:
یورینال فلاشدار (Flush Urinal)
یورینال فلاشدار رایجترین نوع یورینال است که عملکردی شبیه به توالت فرنگی معمولی دارد. پس از استفاده، با فلاش کردن، آب وارد کاسه شده و مواد زائد را به سمت فاضلاب هدایت میکند. این فلاش میتواند دستی باشد یا خودکار:
- فلاش دستی (Manual Flush): دارای اهرم یا دکمهای است که کاربر باید به صورت دستی آن را فعال کند.
- فلاش خودکار (Automatic Flush/Sensor-Activated): مجهز به سنسورهای حرکتی یا مادون قرمز است که پس از تشخیص اتمام استفاده، به طور خودکار فلاش میکند. این نوع فلاش چشمی، بهداشتیتر است و نیاز به تماس با دکمه را از بین میبرد.
مزایای یورینال فلاشدار
- تمیزی بیشتر به دلیل شستوشوی مداوم با آب
- تنوع بالا در طرح و مدل
- قیمت مناسبتر
معایب یورینال فلاشدار
- مصرف بالاتر آب (البته کمتر از توالت معمولی)
- نیاز به نظافت منظم
یورینال بدون آب (Waterless Urinal)
این نوع یورینالها از آب برای دفع مواد زائد استفاده نمیکنند. در عوض، از یک مایع آببندی (معمولاً بر پایه روغن یا مواد شیمیایی) در سیفون خود بهره میبرند که سبکتر از ادرار است و روی آن شناور میماند. این مایع مانع انتشار بو و گازهای فاضلاب میشود. ادرار به دلیل نیروی گرانش به سمت فاضلاب هدایت میشود.
مزایای یورینال بدون آب
- صرفهجویی چشمگیر در مصرف آب (در نتیجه کاهش مبلغ قبوض آب و سازگاری با محیط زیست)
- نصب آسانتر (به دلیل بینیازی از اتصال به سیستم لولهکشی آب)
معایب یورینال بدون آب
- نیاز به نگهداری و تمیزکاری بیشتر
- نیاز به تعویض دورهای کارتریج یا مایع آببندی
- قیمت بالاتر

انواع یورینال بر اساس نحوه نصب و طراحی
توالتهای یورینال، بر اساس طریقه نصب و طراحی هم به ۵ دسته اصلی تقسیم میشوند:
۱) یورینال دیواری (Wall-Mounted Urinal)
یورینال دیواری، رایجترین نوع در سرویسهای بهداشتی عمومی است. این مدل به دیوار نصب میشود و فضای زیرین آن باز میماند که به سهولت در نظافت کف کمک میکند. یورینال دیواری، به دلیل اشغال فضای کمتر و آسانی نظافت، محبوبیت زیادی دارد. ارتفاع نصب توالت ایستاده یورینال برای این مدلها، معمولاً ۶۰ سانتیمتر (از کف تمامشده تا لبه) است تا راحتترین حالت ایستاده برای آقایان فراهم شود.
ویدئو نصب یورینال دیواری
با این حال، در برخی موارد مانند مدارس یا مراکز ویژه، ممکن است نیاز به نصب در ارتفاعات پایینتر یا بالاتر باشد. مشاوره با یک متخصص لولهکشی یا مطالعه دقیق دستورالعملهای نصب محصول، بهترین راه برای اطمینان از نصب صحیح است.
۲) یورینال زمینی (Floor-Mounted Urinal)
این مدلها بر روی زمین نصب میشوند و تا ارتفاع مشخصی در امتداد دیوار بالا میآیند. زهکشی این یورینالها معمولاً در سطح پایین قرار دارد.
۳) یورینال ترانک یا ناودانی (Trough Urinal)
یورینال ترانک به صورت یک کانال بلند و معمولاً از جنس استیل ضد زنگ طراحی میشود و قابلیت استفاده همزمان توسط چندین نفر را دارد. این نوع یورینال، در مکانهای بسیار پرتردد مانند استادیومها، پادگانها، سالنهای کنسرت و اماکن عمومی پرازدحام کاربرد دارد و به دلیل ظرفیت بالا، صف انتظار را به حداقل میرساند. اما از نظر زیبایی و حفظ حریم خصوصی ممکن است ایدئال نباشد.
۴) یورینال گوشه یا کنج (Corner Urinal)
نوعی یورینال دیواری است که برای نصب در گوشه دیوار طراحی شده است و به بهینهسازی فضا کمک میکند.
۵) یورینال چمباتمه/اسکوات (Squatting Urinal)
این نوع یورینالها، که ارتفاع بسیار کمی دارند و تقریباً روی زمین قرار میگیرند، معمولاً برای استفاده در حالت چمباتمه طراحی شدهاند. این مدل که بیشتر در کشورهای آسیایی و برای خانمها رایج است، امکان استفاده برای آقایان را نیز فراهم میکند. هدف از طراحی یورینال چمباتمه، جلوگیری از پاشش ادرار و فراهم کردن گزینهای بهداشتیتر در فضاهای عمومی مانند تئاترها، مدارس و مراکز خرید است.

نکات مهم در خرید یورینال و عوامل مؤثر بر قیمت
هنگام خرید یورینال، چه برای منزل و چه برای فضاهای عمومی، باید به نکات کلیدی زیر توجه کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید:
- اندازه و ابعاد فضا: قبل از هر چیز، فضای موجود را دقیقاً اندازهگیری کنید. یورینالها در ابعاد مختلفی عرضه میشوند و انتخاب اندازه مناسب، هم برای جاگیری صحیح و هم برای راحتی استفاده کاربران، حیاتی است. یورینالهای بزرگتر ممکن است پاشش ادرار را کاهش دهند و حس حریم خصوصی بیشتری ایجاد کنند.
- نوع و مکانیزم فلاش: انتخاب بین یورینال فلاشدار (با مکانیزمهای دستی، خودکار یا سنسوردار) و بدون آب، به اولویتهای شما در زمینه صرفهجویی در آب، بهداشت و نگهداری بستگی دارد. مدلهای خودکار (سنسوردار) بهداشتیتر و کارآمدترند، اما قیمت آنها ممکن است بالاتر باشد.
- جنس بدنه: رایجترین مواد سازنده یورینال عبارتاند از چینی بهداشتی (پرسلان) و استیل ضد زنگ. چینی به دلیل دوام، سهولت در تمیز کردن و مقاومت در برابر لکه و باکتری، محبوبیت زیادی دارد. استیل ضد زنگ نیز بادوام است و ظاهری مدرن دارد، بهویژه در یورینالهای ترانک.
- سهولت نظافت: بهتر است طراحی یورینال، بدون درز و زوایای پنهان باشد تا بتوان آن را بهراحتی تمیز کرد. از طرفی، مدلهای سنسوردار به دلیل شستوشوی خودکار، نیاز به نظافت دستی کمتری دارند.
- مصرف آب (GPF): به «گالن در هر فلاش» (Gallons Per Flush – GPF) توجه کنید. هرچه این عدد کمتر باشد (مانند 0.125 GPF)، یورینال آب کمتری مصرف میکند و کارآمدتر است. همچنین، به دنبال محصولات دارای گواهینامه WaterSense باشید. این گواهینامه بیانگر کارایی بالای محصول در مصرف آب است.
- زیبایی و طراحی: یورینالها در طرحها و سبکهای مختلفی عرضه میشوند. اگر زیباییشناسی سرویس بهداشتی برایتان اهمیت دارد، گزینههای متنوعی از طرحهای مینیمال و مدرن تا سنتی در دسترس است.
- سازگاری با سیستم موجود: اگر قصد جایگزینی یورینال قدیمی را دارید، مطمئن شوید که یورینال جدید با نوع نصب (دیواری یا زمینی) و محل اتصال لولهکشی فعلی شما سازگار باشد تا از هزینههای اضافی لولهکشی جلوگیری شود.
در نظر داشته باشید که قیمت یورینال میتواند بسیار متغیر باشد و به عوامل ذکرشده در بالا بستگی دارد. به طور کلی، مدلهای معمولی فلاشدار ارزانترند، در حالی که مدلهای سنسوردار، بدون آب، یا با طراحیهای خاص و برندهای معتبر، قیمت بالاتری خواهند داشت. با این حال، سرمایهگذاری اولیه بیشتر در مدلهای کارآمدتر، میتواند در بلندمدت با صرفهجویی در مصرف آب و هزینههای نگهداری، جبران شود.
در نهایت…
یورینال با تمرکز بر سرعت، کارایی و صرفهجویی در مصرف آب، نقش مهمی در پایداری محیط زیست ایفا میکند. با پیشرفت فناوری، انتظار میرود یورینالها بیش از پیش هوشمند و دوستدار طبیعت شوند. برای کشف جدیدترین و باکیفیتترین مدلهای یورینال برند روکا (Roca)، دعوت میکنیم از فروشگاه آنلاین خانه و معماری بازدید فرمایید.