انواع لمینت و پارکت + مقایسۀ تفاوت‌ها، مزایا و معایب

پارکت و لمینت از محبوب‌ترین انواع کفپوش‌ها هستند. آن‌ها از بسیاری جهات به هم شبیه‌اند، به‌خصوص از نظر ظاهری. تقریباً غیرممکن است که کسی بتواند در نگاه اول بین کفپوش لمینت طرح‌چوبِ باکیفیت و کفپوش پارکت تمایز قائل شود. در اینجا انواع لمینت و پارکت را معرفی و با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.

کفپوش پارکت چیست؟

پارکت (Parquet) یکی از انواع کفپوش چوبی است که به‌طور عمده از چوب بلوط، گردو، افرا، راش، گیلاس و… ساخته می‌شود. نام پارکت برگرفته از کلمۀ فرانسوی Parqueterie است و قدمت آن به قرن هفدهم میلادی می‌رسد. این کفپوش در قصر سلطنتی ورسای نیز به کار رفته و همچنان به‌عنوان یکی از گزینه‌های محبوب کفپوش خانه‌های لاکچری مد نظر است.

انواع کفپوش پارکت بر اساس طریقۀ ساخت و نوع فرآوری

پارکت دو نوع اصلی دارد که به ‌لحاظ ظاهر نهایی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. تفاوت مهم، طریقۀ ساخت و دوام آن‌ها در درازمدت است:

۱) پارکت تمام‌چوب یا سالید (Solid)

۲) پارکت چندلایه (Multi-layer) یا مهندسی‌شده (Engineered Wood)

در سال‌های اخیر، نوع سومی هم به آن اضافه شده که از اغلب چوب‌ها سخت‌تر و مقاوم‌تر است:

۳) پارکت بامبو (Bamboo)

در ادامه، این ۳ نوع پارکت چوبی را معرفی می‌کنیم.

۱)    پارکت تمام‌چوب یا سالید (Solid)

پارکت سالید بهترین نوع پارکت به لحاظ ظاهری است که ۱۰۰% از چوب ساخته می‌شود. بسیار زیبا، چشم‌نواز و پردوام است، اما نصب آن به شیوۀ کام و زبانه انجام می‌شود که نسبتاً مشکل است. پارکت‌های تمام‌چوب را می‌توان سنباده زد، فینیش مجدد کرد و آن‌ها را به شکل ابتدایی خود برگرداند.

۲)    پارکت چندلایه (Multi-layer) یا مهندسی‌شده

پارکت چندلایه یا مهندسی‌شده از دو یا سه لایه چوب تشکیل شده که در زوایای قائمه روی هم قرار گرفته‌اند. لایۀ رویی از جنس چوب سخت و لایه‌های زیری نیز محصولاتی بر پایۀ چوب است، به عنوان مثال، تخته فیبر با چگالی بالا.

بنابراین، نسبت به چوب سالید درجۀ سختی بالاتری دارد و در برابر حرارت و رطوبت مقاوم‌تر است.

۳)    پارکت بامبو

این روزها، مصرف محصولات بامبو از جمله پارکت بامبو در صنایع ساختمانی رو به رشد است و با توجه به مزیت‌هایی که دارد می‌تواند جایگزین خوبی برای محصولات چوبی دیگر محسوب شود. کیفیت و مقاومت بالا در برابر ضربه و رطوبت، دوام، ماندگاری و انعطاف‌پذیری بالا، تجدیدپذیر بودن و سازگاری با محیط زیست، از مهم‌ترین مزیت‌های پارکت‌ بامبو است.

علاوه بر مزایای گفته‌شده، بامبو گرما و جذابیت ظاهری چوب را نیز دارد و برای افرادی که می‌خواهند مصالح طبیعی را به فضای خود وارد کنند و در عین حال مخالف قطع کردن درختان و آسیب زدن به محیط زیست هستند، بهترین گزینه است.

انواع کفپوش پارکت بر اساس جنبه‌های دیگر

پارکت را می‌توان از چند جنبۀ دیگر نیز دسته‌بندی کرد:

۱)  پرداخت و پوشش

۲)  رنگ

۳)  سبک و الگو

در ادامه، هر یک از این دسته‌بندی‌ها را به طور مختصر معرفی می‌کنیم.

۱) انواع پارکت از نظر پرداخت و پوشش

پارکت‌های خام و پرداخت‌نشده خیلی زود لکه‌دار می‌شوند. انتخاب رویۀ مناسب برای پارکت چوبی، در زیبایی، شفافیت، احیای رنگ و جلای اولیه، مقاومت و دوام آن تأثیرگذار است.

مهم‌ترین انواع رویۀ پارکت تمام‌چوب عبارت است از:

–      لاک پارکت (مات، نیمه‌مات یا براق)

–      روغن پارکت

–      وارنیش

–      شلاک

۲)    انواع پارکت از نظر رنگ

پارکت در رنگ‌های متنوعی ارائه می‌شود و متناسب با مبلمان فضا گزینه‌های مناسبی ارائه می‌دهد؛ بلوطی تیره، بلوطی روشن، عسلی، قهوه‌ای، شنی، خاکستری و… . افرادی که به رنگ پارکت جدید علاقه دارند، به سمت رنگ‌های روشن‌تر می‌روند.

۳)    انواع پارکت از نظر سبک و الگو

نوارهای پارکت را با الگوهای متفاوتی می‌توان چیدمان کرد. چینش مناسب پانل‌های پارکت کف خانه، فضا را بزرگ‌تر و دلبازتر نشان می‌دهد و بر زیبایی آن می‌افزاید. انواع الگوهای رایج پارکت عبارت‌اند از:

•  خطی مستقیم
• خطی مورب (معمولاً زاویۀ ۴۵ درجه)
• چیدمان با عرض‌های متفاوت (مشابه چیدمان مستقیم، با این تفاوت که برخی پارکت‌ها باریک و برخی عریض‌اند.)
•  الگوی استخوان شاه‌ماهی (چیدمان به شکل زیگزاگی، شبیه استخوان اصلی ماهی)
• شورون
•  ورسای
• حصیری
• شطرنجی
• جناغی
• آجری

مزایای کفپوش پارکت

کفپوش پارکت مزایای زیادی دارد. ازجمله:

۱) ظاهر زیبا و گرم: هم چوب‌های درختان و هم بامبو، از ظاهری طبیعی، گرم و چشم‌نواز برخوردارند که به آن‌ها زیبایی ویژه‌ای می‌بخشد.

۲)  تمیز کردن آسان: جارو کردن معمول و تمیز کردن خشک، اغلب تمام چیزی است که این کفپوش لازم دارد.

۳)  دوام و طول عمر بالا: هم چوب‌های درختان و هم بامبو دوام و طول عمر بالایی دارند.

۴)  تطبیق‌پذیری با موقعیت‌های مختلف: با الگوها، رنگ‌ها و پرداخت‌های گوناگون می‌توانید از پارکت در فضاهای مختلف استفاده کنید.

۵)  مقرون‌به‌صرفه بودن: از مقایسۀ قیمت انواع لمینت و پارکت متوجه می‌شویم که پارکت به دلیل تمام‌چوب بودن، نسبت به سایر انواع کفپوش قیمت بالاتری دارد. بااین‌حال، عمر طولانی‌تری دارد و در درازمدت مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

کفپوش‌ بامبو در درازمدت حتی از پارکت‌های چوبی سالید و مهندسی‌شده نیز مقاوم‌‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است، زیرا نیاز به تعویض و ترمیم کمتری دارد.

۶)  قابلیت بازیافت در محیط: پارکت‌های چوبی سالید و مهندسی‌شده کاملاً طبیعی هستند و می‌توانند در محیط بازیافت شوند. بامبو از آن هم سازگارتر و تجدیدپذیرتر است. زیرا نوعی علف است که در مدت 1 تا 4 سال چرخۀ رشدش کامل می‌شود. این موضوع بامبو را به یک مادۀ تجدیدپذیر تبدیل کرده است که استفاده از آن برخلاف چوب درختان، هیچ‌گونه آسیبی به محیط زیست نمی‌رساند.

علاوه بر آن چسب مورد استفاده در محصولات بامبو، ماده‌ای پایدار است که گواهی سلامت دارد (برخلاف محصولاتی مثل MDF که از چسب‌هایی استفاده می‌کنند که منجر به انتشار گاز فرمالدهید و سایر گازهای سمی می‌شود).

۷)  صرفه‌جویی در مصرف انرژی: پارکت عایق صدا، حرارت و برودت است و به صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک می‌کند.

۸) حساسیت‌زا نبودن: چون کاملاً از مواد طبیعی ساخته شده، حساسیت‌زا نیست.

۹)  قابلیت ترمیم: می‌توان بدون نیاز به خراب کردن دیگر قسمت‌ها، بخش آسیب‌دیده را ترمیم کرد.

معایب کفپوش پارکت

از معایب کفپوش پارکت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱)      حساس بودن در برابر رطوبت و آب

۲)      حساس بودن به سایش و خراش اجسام نوک‌تیز

۳)      نیاز به تمیزکاری و سرویس‌کاری متناوب (بسیار مهم است که به‌موقع پولیش، ساب، سنباده و درزگیری شود.)

۴)      حساسیت در برابر نور خورشید

۵)      گران‌قیمت بودن نسبت به اغلب کفپوش‌های بازار

۶)      تعمیر دشوار

۷)      سختی نصب

البته، بامبو در مقایسه با چوب‌های درختان نیاز به تعویض و ترمیم کمتری دارد و در برابر رطوبت نیز مقاوم‌تر است.

کفپوش لمینت چیست؟

کفپوش لمینت (Laminate) که در بازار به آن پارکت لمینت نیز گفته می‌شود، یک کفپوش چندلایۀ مصنوعی است. این کفپوش در دهۀ ۱۹۷۰ میلادی توسط شرکت سوئدی Perstorp اختراع شد.

لمینت از چهار لایه تشکیل شده است که در فرایند لایه‌سازی (لمینیشن) به یکدیگر چسبانده می‌شوند:

۱)  لایۀ رویی (روکش)؛ هدفش محافظت کفپوش در برابر عوامل محیطی از جمله سایش، حرارت، فشار و رطوبت است. در این لایه، از موادی مانند ملامین استفاده می‌شود.

۲)      لایۀ دکوراتیو؛ شامل نقش و طرح ظاهری لمینت می‌شود (طرح چوب، کاشی، سنگ و…) و در کارخانه از مواد و ترکیبات کاغذی ملامین ساخته می‌شود.

۳)      لایۀ میانی (هسته)؛ این لایه از خرده چوب‌هایی که در کارخانه تحت فشار دستگاه فشرده شده و به‌اختصار HDF نامیده می‌‌شود، تشکیل شده است. MDF نیز نوع ضعیف‌تری است که در برخی لمینت‌ها استفاده می‌شود.

۴)  لایۀ زیرین؛ ماده‌ای از جنس فوم (به ضخامت ۲ میلی‌متر) که وظیفۀ هم‌باد کردن کف را به عهده دارد، از خمیدگی یا تغییر شکل پارکت لمینت جلوگیری می‌کند و عایق خوبی برای صدا و حرارت است. درواقع، این لایه در نقش ضربه‌گیر وظیفۀ حفاظت از کفپوش را به عهده دارد. 

لمینت به گونه‌ای طراحی شده که بادوام و درعین‌حال مقرون‌به‌صرفه باشد. از برخی انواع پارکت لمینت علاوه بر کفپوش، به‌عنوان پارکت دیواری هم استفاده می‌شود.

انواع کفپوش لمینت

لمینت را می‌توان از چند نظر دسته‌بندی کرد:

۱)      مواد به‌کاررفته

۲)  نوع نصب

۳)  الگو

۴)  درجۀ مقاومت سایشی (AC)

که در ادامه، هر یک را به‌طور مختصر معرفی می‌کنیم.

۱)    انواع پارکت لمینت از نظر مواد به‌کاررفته

·        پلاستیک

کفپوش لمینت پلاستیکی کاملاً مصنوعی است و به همین دلیل مورد پسند برخی افراد نیست، اما به‌لحاظ قیمت مقرون‌به‌صرفه است و هزینه‌ای تقریباً نصف لمینت چوب مهندسی‌شده دارد. در برابر فرورفتگی، خط و خش، آب و لکه مقاوم است، بنابراین برای مناطق کثیف و پرتردد بسیار عالی است.

امروز تولیدکنندگان پارکت‌های جدید، لمینت‌های پلاستیکی را به‌گونه‌ای می‌سازند که در ظاهر به مواد گران‌قیمتی هم‌چون چوب، سنگ، کاشی و… بسیار نزدیک باشد.

·        چوب مهندسی‌شده

این نوع لمینت برای علاقه‌مندان به چوب طبیعی که می‌خواهند مزایای لمینت را نیز داشته باشند، مناسب است. در این نوع کفپوش، از لایه‌های چوب واقعی استفاده می‌شود که هزینۀ لمینت را در مقایسه با لمینت پلاستیکی تا دو برابر افزایش می‌دهد. با‌این‌حال، برخلاف لمینت پلاستیکی، می‌توان آن را چند بار سمباده زد و دوباره پرداخت کرد که به ماندگاری بیشتر آن کمک می‌کند.

۲)    انواع پارکت لمینت از نظر نوع نصب

·        نصب کلیکی (بدون چسب)

این نوع لمینت محبوب‌ترین نوع لمینت است، زیرا نصب آن به دلیل زبانه‌هایی (کلیک‌ها) که دارد به‌راحتی و بدون کثیف‌کاری انجام می‌‌شود و نیازمند چسب و برش‌کاری نیست. 

·        نصب لمینت با چسب

این نوع لمینت قدیمی‌‌ترین نوع کفپوش لمینت است. استفاده از چسب در این روش، کثیفی و ریخت‌وپاش زیادی دارد، اما اگر درست انجام شود، بسیار بادوام است.

·        نصب لمینت پشت چسب‌دار

برای نصب پارکت لمینت پشت چسب‌دار تنها کافی است کاغذ پشت تایل‌ها را جدا کنید و کفپوش را در محل مورد نظر قرار دهید. بنابراین، دیگر خبری از بوی آزاردهندۀ چسب یا کثیف‌کاری نخواهد بود.

۳) انواع پارکت لمینت از نظر الگو

نوارهای لمینت را نیز می‌توان با همان الگوهای پارکت چیدمان کرد؛ چیدمان خطی مستقیم، مورب، چیدمان با عرض‌های متفاوت، الگوی شاه‌ماهی، شورون، جناغی، آجری و… .

۴)    انواع پارکت لمینت از نظر درجۀ مقاومت سایشی (AC)

هرچه درجۀ مقاومت سایشی لمینت بیشتر باشد، کیفیت و مقاومت آن بالاتر است و در نتیجه، طول عمر بیشتری دارد. این مقاومت از AC1 (بسیار ضعیف) تا AC5 درجه‌بندی می‌شود. از نوع AC3 برای منازل مسکونی، اتاق هتل‌ها و فضاهای کم‌تردد استفاده می‌شود و انواع AC4 و AC5 برای فضاهای پرتردد مانند فروشگاه‌ها، کافه‌ها و فضاهای اداری مناسب است.

مزایای کفپوش لمینت

۱)      تنوع: کفپوش لمینت تطبیق‌پذیر و از جهات مختلف بسیار متنوع است که رسیدن به گزینۀ دلخواه را آسان می‌کند.

۲)  مقرون‌به‌صرفه بودن: لمینت گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه به‌خصوص در مقایسه با کفپوش‌های چوبی و سنگی است. زیرا هزینۀ مصالح و نصب آن پایین‌تر است.

۳)  دوام: کفپوش لمینت گزینۀ سخت و بادوامی است که می‌تواند در برابر جابه‌جایی مبلمان، پنجۀ حیوانات خانگی و موارد دیگر مقاومت کند. برای تمیز کردن لمینت نیازی به ابزار یا مواد خاصی نیست و بسته به نوع کفپوش، ضد آب یا مقاوم در برابر آب است.

معایب کفپوش لمینت

۱)      اگر زیبایی‌شناسی بسیار خاصی در ذهن دارید که به چوب، سنگ، کاشی یا موادی از این دست نیاز دارد، ممکن است کفپوش لمینت برای شما راضی‌کننده نباشد.

۲)      محل ­اتصال پانل‌های لمینت به مرور ساییده می­شود.

۳)      تعمیر سطوح آسیب‌دیده مشکل است.

۴)      لمینت‌ را نمی­توان ساب زد یا فینیش مجدد کرد.

کفپوش پارکت یا لمینت؟ + مقایسۀ تفاوت‌ها، مزایا و معایب

در زیر، پارکت و لمینت را از جهات مختلف با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

·        نیاز به مراقبت: کفپوش پارکت علاوه بر تمیز کردن منظم، نیاز به مراقبت بیشتری دارد.

·        حساسیت به نور خورشید: نور خورشید می‌تواند باعث تغییر رنگ پارکت شود، درحالی‌که لمینت در برابر نور خورشید مقاوم است.

·        ماندگاری و قابلیت ترمیم: پارکت نسبت به لمینت ماندگارتر است و می‌توان آن را سمباده زد و ترمیم کرد.

·        قیمت: هزینۀ خرید و نصب پارکت از لمینت گران‌تر است، اما به‌دلیل ماندگاری و طول عمر بیشتر، در بلندمدت مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

·        تنوع طرح و رنگ: کفپوش لمینت به لحاظ طرح و رنگ متنوع‌تر است و مطابق با آخرین روندها به‌روز می‌شود. هم‌چنین، علاوه بر طرح‌‌های متنوع چوبی در طرح‌هایی هم‌چون سنگ یا کاشی نیز در دسترس است.

·        زیبایی و چشم‌نواز بودن: کفپوش پارکت به دلیل طبیعی بودن، حس نوستالژیک‌‌تر، گرم‌تر و خاص‌‌تری را القا می‌کند.

·        مقاومت در برابر رطوبت و شست‌وشو: برعکس لمینت، پارکت چوب طبیعی در برابر آب مقاوم نیست.

·        ترمیم‌پذیری: اگر قسمتی از لمینت آسیب ببیند قابلیت تعویض، جمع‌آوری و نصب مجدد دارد.

·        سرعت نصب: لمینت با سرعت بالاتری نصب می‌شود.

·        مقاومت در برابر ضربه و خراشیدگی: لمینت در برابر ضربه، خراش، سایش و اجسام نوک‌تیز مقاومت بیشتری دارد.

حرف آخر

انواع لمینت و پارکت رایج‌ترین کفپوش‌های چوبی موجودند، اما اکنون کفپوش بامبو با مزیت‌هایی که دارد به گزینۀ محبوب دوستداران محیط زیست تبدیل شده است. بامبو در برابر خط و خش، رطوبت، حشرات، موریانه و قارچ‌ها مقاوم است، نظافت و نگهداری آسانی دارد و مهم‌تر از همه این‌که یک نوع مصالح تجدیدپذیر است.

شما چقدر کفپوش‌ بامبو را می‌شناسید و فکر می‌کنید در مقایسه با انواع پارکت و لمینت چه جایگاهی دارد؟