دکینگ چوبی یا ترمووود چند سالی است که به یکی از عناصر محبوب طراحی فضای باز تبدیل شده است. این کفپوشها نه تنها زیبایی طبیعی به حیاط، تراس یا پشتبام میبخشند، بلکه راهی برای پیوند فضای داخلی و بیرونی ایجاد میکنند. در این میان دو گزینهی پرطرفدار برای دکینگ، ترمووود و بامبو هستند. ترمووود، چوب طبیعی است که با فرایند حرارتی به چوبی مقاوم در برابر رطوبت و حشرات تبدیل میشود و در نمای ساختمان، کفپوش و مبلمان فضای باز استفاده میشود. بامبو نیز گیاهی سریعالرشد است که پس از فرآوری به مادهای سخت، بسیار مقاوم و سازگار با محیط زیست تبدیل میشود و ویژگیهایی مانند عمر طولانی و نصب سریع و آسان دارد. در ادامه گامبهگام مراحل نصب این دو نوع دکینگ و نکات نگهداری آنها را شرح میدهیم و به مقایسه ویژگیها و هزینهها میپردازیم.
مراحل نصب دکینگ بامبو و ترمووود
۱. ابزارهای لازم
- پیچ و اتصالات ضدزنگ: برای تثبیت الوار بر روی زیرسازی.
- دریل و مته مناسب: جهت سوراخکاری و نصب پیچها.
- اره دستی یا اره گردان: برای برش و اندازهکردن صفحات.
- تراز و متر: برای اندازهگیری دقیق و بررسی شیب.
فاصلهگذار پلاستیکی یا کلیپس: برای ایجاد فاصله یکنواخت بین صفحات جهت تهویه و انبساط.

۲. آمادهسازی زیرسازی و شیببندی
موفقیت نصب ترمووود به زیرسازی مناسب بستگی دارد. در فضای بیرون باید سطحی صاف و مقاوم مانند بتن یا سنگ وجود داشته باشد تا وزن چوب و فشار را تحمل کند. همچنین، لازم است شیب ملایمی (۲ تا ۳ درصد) ایجاد شود تا آب باران روی سطح نماند و به سمت خروجی هدایت شود. اگر از شاسیهای فلزی یا چوبی استفاده میکنید، آنها را روی عایق رطوبتی نصب کنید و بهصورت شبکهای با فاصله مناسب (معمولاً ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر) قرار دهید تا کفپوش تنش و وزن را بهخوبی پخش کند.

۳. نصب دکینگ (دو روش مجزا)
- نصب با پیچ
این روش رایجترین و اقتصادیترین شیوه نصب دکینگ است. ویژگیهای اصلی آن عبارتاند از:

- انتخاب پیچ مناسب: نوع و طول پیچ به جنس زیرکار وابسته است. اگر زیرکار فلزی باشد، باید از پیچهای سرمتهای یا خودکار آهن با قطر ۴ میلیمتر استفاده کرد. اگر زیرکار چوبی باشد، از پیچهای MDF با طولی معادل ۵ برابر ضخامت پروفیل دکینگ استفاده میشود. جنس پیچ بهتر است گالوانیزه یا استنلس استیل باشد تا در برابر رطوبت و زنگزدگی مقاوم باشد.

2. پیشسوراخ کردن و عمود نگه داشتن پیچها: پیش از پیچکردن، با مته مناسب سوراخ اولیه ایجاد کنید تا از ترک خوردن چوب جلوگیری شود. پیچ باید کاملاً عمودی وارد شود و از کج کردن آن بهشدت پرهیز شود. بهتر است ابتدا قسمت سر پیچ را با مته بزرگتر خزینه کنید تا گل پیچ کمی داخل چوب فرورفته و سطح یکنواخت بماند.

3. جلوگیری از استفاده از میخ یا چسب: این سایت تأکید میکند که استفاده از میخ منگنه یا چسب برای نصب دکینگ در فضای باز استاندارد نیست و باید از پیچهای مخصوص استفاده کرد.
4. جلوگیری از استفاده از میخ یا چسب: این سایت تأکید میکند که استفاده از میخ منگنه یا چسب برای نصب دکینگ در فضای باز استاندارد نیست و باید از پیچهای مخصوص استفاده کرد.

5. نصب روی شاسی چوبی: شاسی چوبی باید حداقل ۲ سانتیمتر ضخامت و ۴ سانتیمتر عرض داشته باشد تا بتواند وزن و فشار دکینگ را تحمل کند. در صورت استفاده از شاسی فلزی، یک لایه چوب اشباعشده را بین فلز و دکینگ قرار دهید تا از شکستن چوب جلوگیری شود.
رعایت تهویه: فاصله مناسب در طول و عرض صفحات و باز کردن خروجیهای هوا کمک میکند تا رطوبت بهسرعت تخلیه شود و سطح زیرین دکینگ خشک بماند.
با رعایت این اصول، پیچها محکم و یکدست نصب خواهند شد و دکینگ تا سالها دوام خواهد داشت. مزیت اصلی روش پیچ، هزینه کمتر و اتصال بسیار محکم است، ولی ظاهر پیچ روی سطح دیده میشود و برای فضاهایی که زیبایی مینیمال اهمیت دارد کمتر استفاده میشود.
- نصب با کلیپس (Fastener/Clip)
در این روش از کلیپسهای مخفی استفاده میشود و پیچها از دید پنهان هستند. این شیوه بیشتر برای دکینگهای بامبو یا ترمووود با شیار کناری استفاده میشود. نکات کلیدی عبارتاند از:
- شاسی فلزی و کلیپس: زیرسازی عمدتاً با پروفیل گالوانیزه انجام میشود؛ چوبهای دکینگ دارای شیارهای طولی هستند که کلیپس در آن فرو میرود و پایه کلیپس به زیرسازی پیچ میشود. به این ترتیب، پیچها در داخل کلیپس مخفی میمانند و ظاهر سطح یکدست و زیباتر میشود.
2. روش نصب: ابتدا کلیپسهای شروع (Start/End) در خط آغاز نصب میشوند و اولین تخته درون آنها قرار میگیرد. سپس کلیپسهای بین تختهها روی هر تیر زیرسازی قرار داده میشوند و پیچ میشوند تا فاصله ۵ تا ۶ میلیمتری بین تختهها برقرار گردد. تخته بعدی از کنار به کلیپس متصل میشود و این روند تا آخرین ردیف ادامه مییابد. برای ردیف پایانی معمولاً از کلیپسهای انتهایی مجزا استفاده میشود که تخته آخر را ثابت نگه میدارد.
3. مزایا و معایب:
مزیتها: پیچ و اتصالات دیده نمیشود؛ سطحی یکنواخت و ایمن ایجاد میکند؛ برای فضاهایی مانند اتاقک سونا که تماس مستقیم بدن با دکینگ وجود دارد، خطر سوختگی یا آسیب ناشی از پیچ را از بین میبرد.
معایب: هزینهی کلیپس و ابزار مربوطه بیشتر است. همچنین در صورت استفاده در فضاهای پررفتوآمد باید از کلیپسهای باکیفیت و پیچهای استاندارد استفاده کرد تا صدا ایجاد نشود.
4. فاصلهبندی و درزها: کلیپسها بهطور استاندارد فاصله حدود ۵–۶ میلیمتر بین تختهها ایجاد میکنند، بنابراین نیازی نیست مانند روش پیچ، فاصلهگذاری دستی انجام دهید.
5. پرداخت نهایی: پس از نصب همه صفحات، سطح را تمیز کنید و در صورت نیاز، لبههای اضافی را برش دهید. برای بامبو یا ترمووود میتوانید روغن مخصوص یا پوشش محافظ بزنید تا رنگ و مقاومت آنها بیشتر شود.
این روش برای پروژههایی که زیبایی ظاهری و حداقل سطح قابل رؤیت اهمیت دارد، گزینهی مناسبی است. در عین حال اگر بودجه محدودتری دارید، روش پیچ اقتصادیتر است.
نکات نگهداری دکینگ در فضاهای باز
نگهداری صحیح باعث افزایش طول عمر دکینگ میشود و هزینههای تعمیر را کاهش میدهد. مهمترین نکات عبارتند از:
۱. شستوشو و تمیزکاری دورهای
به مرور زمان سطح دکینگ در معرض باد، باران و آفتاب، خاکستری یا تیره میشود و ممکن است ترکهای سطحی ایجاد شود. برای تمیز کردن، ابتدا سطح را با آب فراوان خیس کنید و سپس از محلولهای پاککننده مخصوص چوب استفاده کنید. برای مثال، در دستورالعملهای شرکتهایی مانند MOSO توصیه شده محلولهای بر پایه آب مانند روغن چوبSikkens را رقیق کرده، روی سطح پخش کنید و سپس بهصورت طولی با برس یا اسکراب مخصوص چوب بشویید. نباید از دستگاههای فشارقوی کارواش استفاده کنید، زیرا فشار زیاد به بافت چوب آسیب میزند.

2. روغنکاری و محافظت
پس از تمیزکاری و خشک شدن کامل سطح، باید از روغن یا سیلر مناسب استفاده کنید. این روغنها (مانند محصولات «Woca» یا «Sikkens») سطح چوب را در برابر رطوبت، نور خورشید و لکهها محافظت میکنند و جلای آن را احیا میکنند. نکات مهم در روغنکاری:
- در هوای خشک و به دور از تابش مستقیم آفتاب انجام شود.
- روغن را قبل از مصرف بهخوبی هم بزنید و به مقدار کم و یکنواخت با برس یا پارچه بزنید.
- پس از ۵ تا ۱۰ دقیقه، اضافه روغن را با پارچه تمیز پاک کنید تا خشک شدن سریعتر انجام شود و لکه باقی نماند.
- بگذارید ۲۴ تا ۴۸ ساعت از تماس آب و باران در امان باشد.
- برای دوام بیشتر، حداقل سالی یکبار این فرآیند را تکرار کنید.
3. جلوگیری از کپکزدگی و پوسیدگی
کپک و قارچ در محیطهای مرطوب رشد میکنند. برای جلوگیری از آنها:
- از تجمع آب روی سطح جلوگیری کنید؛ شیب مناسب و تمیزکاری منظم کمک میکند.
- بین صفحات فاصله مناسب بگذارید تا هوا گردش کند و رطوبت حبس نشود.
- در مناطق مرطوب، بهصورت دورهای از ضدعفونیکنندههای مخصوص چوب استفاده کنید.
- برگها، شاخهها و بقایای گیاهی را سریعاً پاک کنید تا محیط رشد قارچ فراهم نشود.
4. نگهداری در اقلیم مرطوب و خشک
در مناطق مرطوب یا ساحلی، بهتر است بامبو یا ترمووودی انتخاب شود که با روغن و پوششهای ضدآب اشباع شده باشد. بامبو فشرده شده مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارد و برای سطوح داخلی و خارجی مناسب است. در مناطق خشک و گرم، تابش مستقیم آفتاب میتواند باعث تغییر رنگ شود؛ بنابراین استفاده از روغنهای UV و تجدید سالانه آنها توصیه میشود. به صورت کلی استفاده از ترمووودهای نازک برگ مانند کاج به دلیل آسیب پذیری بالاتر برای استفاده در مناطق خشک و یا بسیار مرطوب پیشنهاد نمی شود.
مقایسه دکینگ بامبو و ترمووود
بامبو و ترمووود هر دو گزینههای محبوبی برای کفپوش فضای باز هستند، اما تفاوتهایی در قیمت، دوام و نگهداری دارند. جدول زیر این تفاوتها را خلاصه میکند:
ویژگی | دکینگ بامبو | دکینگ ترمووود |
مواد اولیه | ساختهشده از الیاف بامبو متراکم با رشد سریع (برداشت در 5–7 سال) | چوب کاج یا صنوبر حرارتدیده؛ با مواد شیمیایی |
دوام و مقاومت | بسیار مقاوم در برابر رطوبت، حشرات و فشار؛ فشردگی بالا | مقاوم در برابر پوسیدگی و آفات؛ دوام کمتر نسبت به بامبو |
نصب | سیستم کلیپسی و نصب سریع؛ نیاز به زیرسازی کمتر | نیاز به زیرسازی دقیق؛ زمان نصب بیشتر |
نگهداری | روغنکاری سالانه و تمیزکاری منظم؛ حساس به تغییر رنگ در UV | نیاز به روغنکاری و رنگآمیزی دورهای؛ ترکهای سطحی ممکن است |
قیمت | معمولاً بالاتر بهدلیل وارداتی بودن و فرآوری پیچیده | اقتصادیتر و در دسترستر |
پایداری محیطی | بسیار پایدار و تجدیدپذیر؛ برداشت هر ۵–۷ سال | منابع طبیعی؛ فرایند حرارتی مصرف انرژی دارد |
ظاهر و رنگ | رنگهای قهوهای تا کاراملی؛ بافت متراکم و سطح صاف | رنگهای متنوع از روشن تا تیره؛ دارای گره و نقش چوبی |
جمعبندی مقایسه: اگر به دنبال محصولی با دوام بالا و ظاهر مدرن هستید و هزینه برایتان در اولویت دوم است، بامبو گزینه مناسبی است. اما اگر بودجه محدود دارید و میخواهید کفپوشی برای کوتاه مدت و مقرونبهصرفه داشته باشید، ترمووود انتخاب خوبی است. همچنین پروژههایی که نیاز به نصب سریع دارند، میتوانند از دکینگ بامبو با سیستم کلیپسی استفاده کنند.
قیمت ترمووود و ملاحظات اقتصادی در ایران
قیمت نهایی ترمووود و دکینگ به عوامل متعددی مانند کیفیت مواد، ضخامت صفحات، نوع زیرسازی و دستمزد نصب بستگی دارد. بهطور کلی، دکینگ بامبو به دلیل تکنولوژی تولید و وارداتی بودن، هزینه بالاتری دارد. ترمووود، بهخصوص انواع داخلی، قیمت اقتصادیتری دارد اما کیفیت و مقاومت آن باید بررسی شود. پیشنهاد میشود برای برآورد دقیق هزینهها، با شرکتهای معتبر و تولیدکنندگان داخلی و خارجی مشورت کنید و به گارانتی و خدمات پس از فروش توجه داشته باشید.
نتیجهگیری
دکینگ ترمووود و بامبو هر دو انتخابهای جذاب و کاربردی برای فضای باز هستند. برای نصب موفق باید به زیرسازی و شیببندی توجه کنید و از ابزار مناسب استفاده کنید. همچنین نگهداری دورهای با شستوشو و روغنکاری منظم، زیبایی و دوام کفپوش را تضمین میکند. اگر قصد خرید یا نصب دکینگ دارید، میتوانید از مشاورهی رایگان کارشناسان خانه و معماری بهرهمند شوید و محصولات متنوع موجود را مشاهده کنید. همین حالا با ما تماس بگیرید یا به صفحه محصولات مراجعه کنید.