ترکیب دو متریال سنگ و چوب و ساخت نمای چوب و سنگ میتواند همان لباسی باشد که جلوه‌ای متمایز، خاص و با دوام به بنای شما بدهد. اما چرا باید این نما را انتخاب کنید؟
از چندین هزارسال پیش که بشر به دنبال پیدا کردن و سپس ساخت پناهگاه بود تا به امروز، پراستفاده‌ترین و مقاومترین متریالهای مورد استفاده سنگ و چوب هستند. با پیشرفت تکنولوژی، انبوه‌سازی و نیاز به متریالهای مقاوم‌تر برای اسکلت و پایه ساختمان، فولاد و بتن جای سنگ و چوب را در اسکلت ساختمان‌ها گرفتند اما برای نما و پوسته بیرونی ساختمان، متریالهای طبیعی مانند سنگ و چوب به دلیل زیبایی طبیعی و سازگاری بالا با محیط، همواره یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌های معماران برای طراحی نما هستند.
اگر شما هم مانند بسیاری دیگر، به دنبال بهترین طرح و ایده برای طراحی یا تغییر نمای ساختمان خود هستید به مطلب درستی مراجعه کرده‌اید! در ادامه به بررسی دقیق یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین نماها یعنی نمای چوب و سنگ می‌پردازیم و به شما می‌گوییم که چرا یکی از هوشمندانه‌ترین انتخاب‌ها، انتخاب نمای ترکیبی چوب و سنگ برای ساختمان شماست.
حتما تا به حال شنیده‌اید که می‌گویند هرگز یک کتاب را از روی جلد آن قضاوت نکنید؛ این جمله در بسیاری از موارد کاربرد گسترده‌ای دارد، البته به جز در زمینه معماری و طراحی نمای ساختمان! اهمیت نمای ساختمان وچگونگی طراحی و متریال به کار رفته در آن، اگر از سازه و طراحی داخلی آن مهمتر نباشد، کم اهمیت‌تر هم نیست. نمای ساختمان نشانگر هویت، شخصیت و سبک طراحی ساختمان است و علاوه بر ارائه جلوه‌ای زیبا به خود بنا، از نظر اصول زیبایی‌شناسی در مقیاس شهری و محله‌ای نیز نقش پررنگی را ایفا میکند. نکته مهم دیگری که اکثر ما از آن بی‌اطلاع هستیم نقش نما و متریال آن در آسایش و راحتی ساکنین و کاربران داخل بنا است. نما و متریال تشکیل‌دهنده آن تا حد بسیار زیادی نقش عایق حرارتی و صوتی را ایفا می‌کنند و علاوه بر این از فرسودگی و خرابی بدنه ساختمان نیز جلوگیری میکند و ارزش آن را در طول زمان حفظ خواهد کرد.
سالانه بسیاری از سازندگان به دنبال بهترین طراحی نما برای ارائه جلوه‌ای زیباتر از ساختمان خود و البته افزایش بهای آن هستند. همچنین بسیاری دیگر نیز که در حال بازسازی فضای داخلی خانه خود هستند، به فکر تغییر نما و استفاده از طرح‌ها و متریالهای جذاب‌تر و لوکس‌تر برای ساختمان خود هستند. در این میان برگ برنده با افرادی است که بهترین و مقاومترین متریال‌ها را برای طراحی نما انتخاب کنند؛ متریال‌هایی که با گذر زمان زیبایی خود را از دست ندهند و جذابیت و دوام پایداری داشته باشند. اینجاست که نمای چوب و سنگ ساختمان یکی از بهترین گزینه‌های روی میز شما خواهد بود!
پیش از اینکه در مورد مزایای استفاده از نمای چوب و سنگ و ترکیب این دو متریال محبوب صحبت کنیم بهتر است تا به طور جداگانه با چوب و سنگ به عنوان دو متریال مستقل و مزایا و معایب استفاده از هریک آشنا شویم.
چوب یکی از سبک‌ترین و در عین حال مقاومترین مصالح ساختمانی به شمار می‌آید و تا صدها سال به عنوان متریال اصلی برای ساخت اسکلت ساختمان‌ها در برخی نقاط دنیا استفاده می‌شد و هنوز هم به عنوان یک متریال طبیعی و بسیار زیبا، نقش پررنگ و گرمابخش خود را در طراحی فضای داخلی و خارجی بنا به خوبی حفظ کرده است. نمای چوبی ساختمان مزایای متعددی به همراه دارد که در ادامه به آنان اشاره می‌کنیم.
مزایای استفاده از چوب در نما
خاصیت آکوستیک بالا: از آنجا که چوب به جای بازتاب یا تقویت صدا، امواج صوتی را جذب میکند، به میزان قابل توجهی از عبور این امواج و نفوذ سر و صدا به فضای داخل جلوگیری میکند.
مقاومت الکتریکی و حرارتی: به طور کلی چوب بین 7 تا 12 درصد بیشتر از سایر مصالح ساختمانی در برابر عبور جریان الکتریکی، از خود مقاومت نشان می‌دهد. علاوه بر این به دلیل سازگاری بسیار بالا با طبیعت، در برابر حرارت و اشعه خورشید نیز مقاومت قابل توجهی دارد.
زیبایی طبیعی: چوب به دلیل بافت طبیعی و جذاب خود زیبایی انکارناپذیری دارد و استفاده از آن در فضای داخلی یا در نمای چوب و سنگ حس گرمی و صمیمیت خاصی را به بیننده القا میکند.
خاصیت تجدیدپذیری: برخلاف بتن و یا فلزات، چوب از جمله مصالحی است که نیاز به ساخت ندارد و از طریق فرآیند طبیعی رشد درختان تولید میشود.
نکته مهم!
هرچند که چوب متریالی طبیعی و تجدیدپذیر به شمار می‌آید اما در دهه‌های گذشته عواملی چون، سیاست‌های غلط و بهره‌برداری بی‌رویه و خارج از کنترل سبب بروز پدیده‌ای به نام جنگل‌زدایی شده است. به گزارش گاردین تنها در سال گذشته 7 میلیون هکتار از مساحت جنگل‌های جهان از بین رفته‌اند.
به همین دلیل در دهه‌های گذشته بسیاری از کشورهای پیشرفته از نمای طرح چوب یا بامبو به عنوان جایگزین چوب طبیعی در طراحی نما و فضای داخلی بناهای خود استفاده می‌کنند. چوب بامبو شباهت ظاهری بسیار زیادی به چوب طبیعی دارد و علاوه بر این مقاومت و دوام بالاتری نسبت به بیشتر انواع چوب دارد و در طول زمان نیاز به مراقبت، تعمیر و تعویض کمتری دارد.
محصولات فضای باز بامبو با مقاومت بسیار بالا در مقابل عوامل محیطی و با 30 سال گارانتی ارائه می شوند.
از جمله نمونه‌های موفق طراحی نما چوبی بامبو میتوان به پروژه پرنسس ماکسیما در هلند و آپارتمان‌های Hofsteden در بلژیک اشاره کرد.
سنگ فراوان‌ترین و متنوع‌ترین مصالح ساختمانی است که از صدها سال پیش تا کنون برای نمای ساختمان‌ها استفاده میشود. استفاده از سنگ مزایای بسیاری دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.
مزایای استفاده از سنگ در نما
بادوام و مقاوم: سنگ بادوامترین، قدرتمندترین و مقاومترین مصالح ساختمانی موجود است. سنگ تاب نمی‌خورد، متورم نمی‌شود، خم نمی‌شود، خرد نمی‌شود، یا فرورفته نمی‌شود. علاوه بر این سنگ تحت تأثیر باد، باران، تگرگ، برف یا حرارت سوزان خورشید نیز قرار نمی‌گیرد و به طور کل مقاومت بسیار بالاتری نسبت به سایر مصالح، در برابر آسیب‌های زیست محیطی دارد.
عایق مناسب در برابر دمای هوا: استفاده از سنگ در نمای ساختمان سبب کنترل نوسانات دمایی محیط و عدم نفوذ این نوسانات به فضای داخل میشود. به عنوان مثال اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که تفاوت دمای روز و شب زیاد است، استفاده از سنگ میتواند بهترین راه برای کنترل دما داخل بنا باشد.
ارزش افزوده: اگر به دنبال بازسازی یا فروش ساختمان خود هستید و مایلید آن را با قیمت بیشتری به فروش برسانید بهتر است بدانید نمای چوب و سنگ و یا سنگ به تنهایی سبب افزایش بهای ملک و فروش سریعتر آن میشود. چرا که ظاهری لوکس تر و جذاب تر به ساختمان شما می بخشد.
تنوع بالا: سنگ‌های ساختمانی از نظر ظاهری تنوع گسترده‌ای دارند و به راحتی قابل پردازش نیز هستند. به همین دلیل در ابعاد و اشکال مختلف در دسترس هستند. در نتیجه دست شما در طراحی و چیدمان این سنگ‌ها در کنار هم یا در ترکیب با متریال دیگری مانند چوب، بسیار بازتر خواهد بود.
چوب و سنگ هر دو متریال‌هایی با شخصیت، هویت و بافت منحصر به فرد خود هستند که در کنار یکدیگر، ترکیب منحصر به فرد و جذابی ایجاد می‌کنند. استفاده از چوب و سنگ در نما ساختمان و طراحی فضاهای داخلی، علاوه بر ایجاد بُعد، جلوه‌ای لوکس، مدرن و در عین حال طبیعی به بنا می‌دهد.
معمولا ترکیب چوب با مصالحی مانند سنگ، بتن و آجر، ترکیب زیبا و چشم‌نوازی ایجاد میکند و حتما شما نیز نمونه نمای چوب و آجر یا چوب و فلز را در ساختمان‌های مختلف سطح شهر دیده‌اید اما بسیاری معتقدند بهترین ترکیب، ترکیب چوب و سنگ است. چوب به علت ویژگیهای ظاهری ذاتی خود مانند بافت و رنگ، حس گرمای خاصی دارد و از این نظر بهترین متریال برای ترکیب با سنگ است چرا که حس سردی و خشونت ظاهری سنگ را خنثی کرده و ترکیب متعادلی را ایجاد میکند. سنگ و چوب بسته به نوع استفاده و نحوه ترکیب با یکدیگر می‌توانند سبک‌های مختلفی از کلاسیک گرفته تا فوق مدرن ایجاد کنند.
به عنوان مثال متریال غالب نما و فضاهای داخلی این ویلا (تصویر بالا) که در منطقه کوهستانی و ییلاقی قرار دارد، تخته چوب‌های عریض و طبیعی به همراه سنگ شیست (schist) هستند. نمای چوب و سنگ این ویلا علی‌رغم ظاهر مدرن و امروزی خود، در هماهنگی کامل با محیط کوهستانی اطرافش قرار دارد.در فضای داخلی نیز نمای چوبی دیوار ها در ترکیب با سنگ طراحی و اجرا شده‌اند و هماهنگی بین طراحی داخلی و خارجی در این بنا به صورت کامل دیده میشود.
استفاده از تیرهای قطور چوبی و دیوارهای سنگی در ترکیب با سقف‌های شیب‌دار و شیروانی مانند، سبک روستیک (Rustic) یا روستایی را در کل بنا ایجاد میکند. این سبک حس صمیمیت و گرمای بیشتری از سبک‌های مدرن و فوق مدرن به بیننده القا میکند و برای ویلاهایی ییلاقی و خانه‌های لوکس دور از شهر ترکیب و سبک مناسبی است. البته توجه داشته باشید که از سبک هایی از طراحی استفاده کنید که با اقلیم و سبک کلی معماری آن منطقه همخوانی داشته باشد تا نه تنها زیبایی آن بیشتر به چشم بیاید بلکه از آسیب رساندن به بافت یکپارچه معماری آن منطقه خودداری کرده باشید.
بناهای بسیاری در سراسر دنیا با نمای چوب و سنگ طراحی و ساخته شده‌اند که در ادامه چند نمونه از معروفترین پروژ‌های داخلی و خارجی با نمای چوب و سنگ را بررسی خواهیم کرد.
فرانک لوید رایت یکی از مشهور‌ترین نام‌ها در دنیای معماری است که آثار فراوان و با ارزشی از خود به یادگار گذاشته است. سبک معماری رایت طبیعت‌گرا یا ارگانیک (Organic) است، به این معنی که آثار رایت در تلاش برای همرنگ شدن و یکی شدن با محیط طبیعی اطراف خود هستند. به نوعی که انگار از دل محیط خود زاده شده باشند. به همین دلیل استفاده از سطوح افقی و مصالح طبیعی مانند چوب و سنگ و نمای چوب و سنگ در آثار رایت به وفور دیده میشود. خانه جکسون یکی از بارزترین نمونه‌های موجود با نمای چوب و سنگ است.
از آنجا که این خانه در مجاورت دریاچه و دور از فضای شهری در دل یک محیط طبیعی قرار دارد، رایت در طراحی نمای چوب و سنگ این خانه از تخته‌های برش خورده کاج با عرض بالا در کنار سنگ‌های طبیعی استفاده کرده است. تخته‌های عریض چوبی، جلوه افقی بنا را تشدید کرده و سنگ‌های طبیعی نما، علاوه بر زیبایی، سبب حفظ تعادل دمای داخل خانه در فصول مختلف میشود.
آپارتمان مسکونی شماره 30 یکی از بهترین پروژه‌های گروه معماری بوژگان به سرپرستی حامد بدری احمدی، معمار جوان و خوش سابقه کشورمان است. این آپارتمان در سال 97 موفق شد تا در رتبه دوم جایزه معمار آن سال قرار بگیرد. آپارتمان شماره 30 در خیابان شیخ بهایی تهران و در دل محیط پرهیاهوی شهری ساخته شده است. در طراحی این آپارتمان مسکونی تلاش بر این بود که در عین حفظ ماهیت و کاربری بنا، از جلوه بی‌روح و خسته‌کننده‌ای که در اکثر آپارتمان‌های شهری دیده میشود، دوری شود.
معماران این پروژه با طراحی نما چوب و سنگ و ساخت تراس‌های چوبی، ایجاد فضای سبز در طبقات و روف گاردن و طراحی نوارهای چوبی که به صورت مدولار در راستای عمود تمام طبقات کار گذاشته شده‌اند به این هدف دست یافتند. هسته چوبی نما که شامل تراس‌ها و دیواره‌های عمودی چوبی آن‌هاست، توسط سنگ نمای سفید رنگی احاطه شده و کنتراست جذاب و زیبایی بصری خاصی به نمای چوب و سنگ این آپارتمان بخشیده است.
پاویون به غرفه‌هایی گفته میشود که معمولا در مراکز فرهنگی و نمایشگاهی برای ارائه محصول یا آموزش با هدفی خاص ایجاد می‌شوند. در مرکز فرهنگی و هنری پایدار، واقع شده در کشور ویتنام، پاویون‌های متعددی با هدف نمایش سازه‌هایی پایدار و سازگار با محیط زیست با مصالح طبیعی وجود دارند. یکی از معروفترین این
پاویون‌ها، پاویون بامبو و سنگ در این مرکز است که در نگاه اول، فضای داخلی و نمای سنگ و چوب آن توجهات را به خود جلب میکند، در حالی که به جای چوب در طراحی این قسمت از گیاه بامبو استفاده شده است.
بامبو تجدید پذیری بالاتری نسبت به چوب دارد و علاوه بر این در طولانی مدت مقاومت و دوام بالاتری نیز از خود نشان می‌دهد. ترکیب تخته‌های پردازش شده بامبو با سنگ همانند ترکیب چوب طبیعی با سنگ، بافت جذاب و زیبایی ایجاد خواهد کرد و در طولانی مدت مقرون به صرفه‌تر و بادوام‌تر خواهد بود.
در این مطلب به معرفی نمای چوب و سنگ و بررسی هر یک از این دو متریال به صورت جداگانه پرداختیم. علاوه بر این با مزایای استفاده از چوب و سنگ و ترکیبات مختلف آنان نیز آشنا شدیم و در انتها نیز نگاهی به چند بنای معروف با نمای چوب و سنگ انداختیم. به نظر شما بهترین ترکیب چوب و سنگ در نما چگونه شکل می‌گیرد؟ از میان پروژه‌های معرفی شده، کدام یک از نظر شما جذابیت بیشتری دارد؟ نظرات و سوالات خود را در قسمت نظرات با ما و سایر خوانندگان در میان بگذارید.
خانه و معماری با بیش از یک دهه تجربه در زمینه واردات تجهیزات و مصالح ساختمانی اروپایی و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه در صنعت ساختمانی، مرجع معتبر و شناخته شده‌ای در این حوزه به شمار می‌رود.
شرکت خانه و معماری با برخی از معتبرترین برندهای اروپایی یعنی Roca و Armani/Roca (محصولات چینی بهداشتی) و همچنین Moso (محصولات بامبو) همکاری میکند که تمامی آن‌ها رعایت استانداردهای کیفی در بالاترین سطح و حفظ محیط‌زیست را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند.
